Impact meten in zes stappen

Als culturele organisatie wil je meer dan alleen mooie programma’s maken. Je wilt weten wat je écht teweegbrengt. Biedt je mensen inspiratie, draag je bij aan talentontwikkeling, sociale verbinding of een maatschappelijke verandering? Steeds meer culturele instellingen willen hun impact begrijpen. Vooral om te leren en te verbeteren of om te gebruiken in hun communicatie of verantwoording. Maar waar begin je? Onderstaande stappen kunnen je op weg helpen bij impactonderzoek.

1. Start bij je missie en visie

Impactonderzoek begint bij de kern van je organisatie: waarom doe je wat je doet? Misschien wil je bijdragen aan een inclusievere samenleving of mensen aan het denken zetten. Jouw missie geeft richting aan je onderzoek. Op deze manier kan je naast aantallen en publieksbereik ook inzicht krijgen in de betekenis en het effect van je werk.

Tip: Houd het concreet. Als jouw missie ‘inclusiviteit bevorderen’ is, specificeer dan voor wie en op welke manier. Dit helpt je later bij het formuleren van meetbare uitkomsten.

2. Breng je activiteiten en doelgroepen in kaart

Kijk naar wat je organiseert en voor wie (welke Culturele Doelgroep). Welke projecten realiseer je en wat is het beoogde resultaat? Richt je je op jongeren, buurtbewoners of specifieke gemeenschappen? Wat wil je met jouw activiteiten bereiken? Door deze ‘output’ scherp te definiëren, leg je de basis om de effecten te meten.

Tip: Gebruik het model van Output > Outcome > Impact:

• Output: Wat doe je? (activiteiten, events, doelgroep)
• Outcome: Wat verandert er voor je doelgroep? (kennis, houding, gedrag)
• Impact: Wat is het bredere, duurzame effect? (bijdrage aan maatschappij)

3. Bepaal wat je wilt weten

Wat wil je leren; waarover wil je meer weten? Bijvoorbeeld: Bezoeken jongeren vaker culturele activiteiten door jouw programma? Of: Hoe draagt jouw project bij aan persoonlijke groei of sociale verbinding? Formuleer een duidelijke hoofdvraag, eventueel met enkele subvragen voor verdieping. Zo houd je focus, het kan helpen om dieper te graven en geeft houvast bij het verzamelen van gegevens.

4. Breng in kaart wat je al weet en welke kennis er al beschikbaar is

Soms is er al meer informatie beschikbaar dan je denkt. Misschien zijn er al enquêtes, evaluaties, publieksprofielen of gesprekken met partners. Check of er data beschikbaar is die antwoord geeft op je vraag. Daarnaast kunnen sectorbrede onderzoeken waardevolle inzichten bieden. Zo is er al veel onderzoek gedaan naar de impact van kunst & cultuur. Soms heb je daardoor al (deels) antwoord op je vraag en hoef je geen nieuw onderzoek te starten.

5. Bedenk vooraf wat je met de uitkomsten kan

Wat ga je met de resultaten doen? Kan je je activiteiten ermee verbeteren of je verhaal krachtiger vertellen? Heb je invloed op het resultaat? Wees kritisch, want onderzoek doen 'gewoon om te onderzoeken' is zonde van de tijd en inzet. 

6. Maak een plan van aanpak

Je weet nu met welke relevante vraag je als eerste aan de slag wilt. Werk dan een plan van aanpak uit. Bepaal onder meer welke methode het beste past: interviews, gesprekken of bijvoorbeeld een vragenlijst? Als Rotterdamse organisatie kun je bijvoorbeeld makkelijk aan de slag met het Publiek & Impact Dashboard.

Voorbeelden van onderzoeksmethoden:

• Enquêtes - snel veel data; ideaal voor publieksbeleving
• Interviews - verdieping en persoonlijke ervaringen
• Observatie - gedragsveranderingen meten tijdens activiteiten
• Focusgroepen - verschillende perspectieven ophalen in gesprek
• Storytelling - kwalitatieve impact inzichtelijk maken met verhalen

Tot slot:

• Laat je inspireren door voorbeelden van andere culturele organisaties zoals De Doelen of de landelijke Museum Plus Bus.
• Impactonderzoek hoeft niet ingewikkeld of grootschalig te zijn. Begin klein, onderzoek één activiteit of verzamel reacties via (scheur)briefjes waarop mensen hun ervaring in één woord beschrijven.

Ben je bezig of wil je starten met impactonderzoek en wil je sparren over jouw aanpak? Neem gerust contact op!